Lichamelijke klachten bij overspannenheid

Overspannenheid is een steeds vaker voorkomend probleem in onze drukke en veeleisende samenleving. In deze blog bespreken we de lichamelijke symptomen van overspannenheid, hoe je deze kunt herkennen en wat je kunt doen om te herstellen. 

Wat is overspannenheid? 

Overspannenheid is een toestand waarin je langdurig blootgesteld bent aan stress zonder dat daar voldoende herstel tegenover heeft gestaan. Het kan een voorloper zijn van een burn-out en kan gevolgen hebben voor je gezondheid. Overspannenheid wordt vaak veroorzaakt door een combinatie van factoren zoals werkdruk, persoonlijke problemen, niet helpende patronen (zoals perfectionisme) en onvoldoende rust. We denken vaak dat werk dé oorzaak is, maar ik zie in de praktijk dat dit slechts een onderdeel is in het totaalplaatje.

Daarnaast kan het moeilijk zijn om de balans te bewaren tussen werk, gezin en tijd voor jezelf, wat bijdraagt aan het gevoel van overweldigd zijn. Overspannenheid kan zich zowel mentaal als emotioneel en fysiek manifesteren, en het is belangrijk om de symptomen tijdig te herkennen om op tijd aan de bel te trekken en erger te voorkomen.

Het verschil tussen overspannenheid & burn out

Overspannenheid en burn out worden vaak door elkaar gehaald en liggen dicht bij elkaar, maar er zijn wel degelijk verschillen. Overspannenheid is een tijdelijke toestand veroorzaakt door (soms kortdurende) stress en disbalans, en gaat gepaard met symptomen zoals extreme vermoeidheid, prikkelbaarheid, en lichamelijke klachten zoals hoofdpijn en spierspanning. Het herstel van overspannenheid is doorgaans sneller. 

Burn out daarentegen is ernstiger en komt vaak voort uit langdurige (jarenlange) stress en overbelasting. Het kenmerkt zich door diepe emotionele en fysieke uitputting, cynisme, en verminderde prestaties. Het herstelproces van burn out is langduriger en intensiever, vaak is professionele begeleiding nodig om duurzaam te herstellen.

Je kunt zeggen dat je na een fase van vermoeidheid en overbelasting overspannen kunt raken. Pak je hier niet je rust en ga je niet aan de slag om aanpassingen te doen in je leven? Dan kan het zijn dat je uiteindelijk burn out raakt.

Lichamelijke symptomen van overspannenheid

Overspannenheid uit zich in verschillende symptomen. In dit blog focus ik op de fysieke klachten die vaak komen kijken bij overspannenheid:

1. Vermoeidheid

Een van de meest voorkomende symptomen van overspannenheid is extreme vermoeidheid. Dit gaat verder dan een dag je moe voelen. Je voelt je constant uitgeput, zelfs na een goede nachtrust. Vermoeidheid kan het moeilijk maken om dagelijkse taken uit te voeren en vermindert je algehele energie en productiviteit.

2. Spierspanning en pijn

Spanning en pijn in spieren, vooral in de nek, schouders en rug, zijn veelvoorkomende klachten bij overspannenheid. Deze pijn kan voortkomen uit een slechte houding, langdurig zitten of staan, en het constant aanspannen van spieren door stress. Ook ademhaling kan hierin een rol spelen. Als je, door de stress, hoger ademhaalt, gebruik je je ‘secundaire ademhalingsspieren’ meer. Dit kan zich uitten in spanning in o.a. de nek en schouders.

3. Hoofdpijn

Frequent voorkomende (spannings)hoofdpijn kan een ander symptoom van overspannenheid zijn. Stress kan leiden tot het aanspannen van de spieren in je hoofd en nek, wat hoofdpijn veroorzaakt. Wel goed om te realiseren dat niet elke hoofdpijn spanningshoofdpijn is. Heb je twijfels over de oorzaak of heb je al langer hoofdpijn dan is dit altijd goed om met de huisarts te bespreken.

4. Slaapproblemen

Mensen die overspannen zijn, ervaren vaak slaapproblemen zoals slapeloosheid, moeilijk in slaap vallen of vroeg wakker worden. Slechte slaap kan de stress verergeren, wat leidt tot een vicieuze cirkel van vermoeidheid en verhoogde stressniveaus.

5. Hartkloppingen

Hartkloppingen of een onregelmatige hartslag kunnen een angstige reactie zijn op stress. Dit symptoom kan heel beangstigend zijn en leiden tot verdere angst en zorgen. Ook hier kan dit leiden tot een vicieuze cirkel.

6. Maag- en Darmklachten

Stress beïnvloedt ook het spijsverteringssysteem, wat kan leiden tot maag- en darmklachten zoals maagpijn, misselijkheid, diarree of juist constipatie. Het kan zijn dat bestaande klachten erger worden in stressvolle periodes. Ook hier: twijfel je over de oorzaak en/of blijven de klachten aanhouden, dan is het altijd slim om een arts te raadplegen.

7. Verhoogde spanning en zenuwachtigheid

Constant gevoel van spanning en zenuwachtigheid is een duidelijk teken van overspannenheid. Dit kan zich uiten in rusteloosheid, prikkelbaarheid en een onvermogen om te ontspannen.

8. Huidproblemen

Stress kan huidproblemen verergeren zoals eczeem, psoriasis en acne. Dit komt door de verhoogde productie van stresshormonen die ontstekingsreacties in het lichaam kunnen veroorzaken.

9. Onregelmatige menstruatie

Als je geen hormonale anticonceptie gebruikt en normaliter wel een regelmatige cyclus hebt, dan kan het plotseling onregelmatig worden van je cyclus ook duiden op stress of overspannenheid. Ik kan het niet vaak genoeg zeggen: bij twijfel, stress en spanning kan een rol spelen, maar het kan ook andere oorzaken hebben. Bij twijfel of langdurige onregelmatige menstruatie is het altijd goed een arts te raadplegen.

Herken je jezelf in deze symptomen? Lees dan verder en ontdek hoe yogatherapie je kan helpen bij het duurzaam herstellen van overspannenheid. Je kunt hier een gratis en vrijblijvende afspraak plannen om te bespreken of yogatherapie iets voor jou is.

Hoe yogatherapie kan helpen bij overspannenheid

Yogatherapie kan een effectieve manier zijn om de symptomen én (vooral!) oorzaken van overspannenheid aan te pakken. Het combineert o.a. fysieke houdingen, ademhalingsoefeningen, begeleide meditatie, zelfonderzoek en reflectie. Hier zijn enkele manieren waarop yogatherapie kan helpen bij duurzaam herstel:

1. Contact herstellen met het lichaam

Yogatherapie is een lichaamsgerichte therapie. We praten weinig maar gaan vooral veel doen, voelen en ervaren. Door de oefeningen leer je steeds beter zakken in je lijf en leer je de signalen van je lichaam herkennen. Als je naar deze signalen kunt luisteren, kun je op basis van deze informatie ook gezondere keuzes voor jezelf maken en grenzen aanvoelen.

2. Bevorderen van ontspanning

Het klinkt zo makkelijk: ontspannen. Het is toch gewoon even niets doen? Helaas blijkt het in de praktijk een stuk lastiger. In yogatherapie gaan we samen op zoek naar de ontspanning. We doen oefeningen om het zenuwstelsel te kalmeren, oefenen met het verdiepen van de ademhaling en we maken ook gebruik van Yoga Nidra. Hierbij hoef je alleen maar te liggen en mijn stem te volgen en bereik je in verschillende fases een staat van diepe ontspanning.

3. Verbeteren van slaapkwaliteit

Yoga kan helpen bij het reguleren van je slaapcyclus en het verbeteren van de kwaliteit van je slaap. Dit doen we onder andere door te leren hoe je in de avond terug kunt schakelen. Ik vergelijk het altijd met auto rijden: als jij de hele dag in z’n 5 rijdt, dan lukt het in de avond niet om opeens naar z’n 1 terug te schakelen als je wil gaan slapen. We gaan oefenen met stap voor stap voorbereiden op een goede nacht slaap. 

4. Verbeteren van de Spijsvertering

De yogahoudingen die we bij yogatherapie doen zijn volledig op jou afgestemd. Bij diarree wil je bijvoorbeeld hele andere oefeningen doen dan bij obstipatie. Je leert oefeningen die je in de rest van je leven toe kunt blijven passen als deze klachten opspelen. Werkt je spijsvertering beter? Dan zul je dit ook weer merken aan je energie level!

5. Verbeteren van mentale en emotionele gezondheid

Yogatherapie is een holistische benadering. We kijken dus niet alleen naar de fysieke klachten, maar ook naar jouw mentale en emotionele gezondheid. Hoe zijn je relaties en vriendschappen bijvoorbeeld? Maar ook: welke belemmerende patronen zitten jou in de weg? Welke overtuigingen heb jij op het gebied van werk en stress? Regelmatig krijg je schrijf- en reflectie-oefeningen mee naar huis. 

Duurzaam herstel bij overspannenheid

Het is belangrijk om de signalen van overspannenheid serieus te nemen en actie te ondernemen om je gezondheid te beschermen. Herstel van overspannenheid vereist tijd en aandacht, maar met de juiste aanpak kun je je balans en welzijn zeker weten terugvinden.

Aarzel niet om hulp te zoeken en om steun te vragen. Overweeg een gratis en vrijblijvende afspraak om samen de beste weg naar jouw herstel te ontdekken, deze kun je hier inplannen. In een persoonlijk gesprek kunnen we bespreken hoe yogatherapie je kan helpen om tot rust te komen en ook op de lange termijn beter in je vel te zitten.